Την Τετάρτη και Πέμπτη, 12 & 13 Σεπτεμβρίου, τα Καταστήματα των Υπηρεσιών, των Οργανισμών (ΔΟΑΠΠΕΧ και ΔΟΠΠΑΧ) και των Επιχειρήσεων (ΔΕΥΑΧ) του Δήμου Χαλκιδέων παρέμειναν κλειστά, κατ’ εφαρμογή σχετικής απόφασης του Έκτακτου Συνεδρίου της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας,
Η διήμερη αναστολή της λειτουργίας των Δήμων της χώρας, ήταν ένα πρώτο μέτρο αντίδρασης, διαμαρτυρίας και διεκδίκησης για το μείζον θέμα της οικονομικής κατάστασης της Αυτοδιοίκησης, για την συνεχή περικοπή των θεσμοθετημένων πόρων.
Με την Αυτοδιοίκηση να πένεται, –επισήμως αυτό ονομάζεται «εξορθολογισμός λειτουργίας»-, η Εκτελεστική Εξουσία συνεχίζει, έχοντας ξεπεράσει προ πολλού το οριακά ελάχιστο κόστος λειτουργίας των Δήμων. Τα ιδιαίτερα μειωμένα κονδύλια των κρατικών επιχορηγήσεων την τελευταία 3ετία και η μη καταβολή των θεσμοθετημένων και παρακρατηθέντων πόρων, σε συνδυασμό με τη μείωση των ιδίων εσόδων αλλά και τις πρόσθετες αρμοδιότητες χωρίς αντίστοιχους πόρους, έχει φέρει την Τοπική Αυτοδιοίκηση σε δραματικά όρια ασφυξίας, ακυρώνει το θεσμικό-κοινωνικό της ρόλο (ο μόνος φορέας σήμερα που με τις κοινωνικές του δομές συμβάλλει ουσιαστικά στη διασφάλιση της κοινωνικής συνοχής) και καθιστά την επιβίωσή της αδύνατη.
I. ΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΟΚΗΣΗΣ
– Τη διετία 2010-2011, όπως αναγνωρίζει ακόμη και η Κυβέρνηση, παρακρατήθηκαν από την Τοπική Αυτοδιοίκηση 1,4 δισεκατ. ευρώ, ποσόν που αποδεικνύει την υπεράνω κάθε άλλου φορέα και πέραν των αναλογούντων, συνεισφορά των Δήμων στη δημοσιονομική εξυγίανση…
– Και με διαρθρωτικές αλλαγές, την ίδια περίοδο, που δεν έχουν προηγούμενο σε κανένα Υπουργείο ή Οργανισμό ή Φορέα του Δημοσίου και οδήγησαν σε πολύ σημαντικές περικοπές δαπανών.
– Τα έσοδα των Δήμων από Δημοτικά Τέλη και Φόρους για το 2012, προ-υπολογίστηκαν υπερτιμημένα στον Κρατικό Προϋπολογισμό (προκειμένου να καλυφθεί η περικοπή κατά 60% την περασμένη 3ετία και η κατά 30% πρόσθετη μείωση των κρατικών πόρων την τρέχουσα χρονιά), όταν οι ανεξόφλητοι λογαριασμοί ΔΕΗ ξεπερνούν το 25%, με αυξητική μάλιστα τάση…
– Παρά την -από το 2001- θεσμοθέτηση του ελαχίστου κόστους λειτουργίας των Δήμων ως βασικού κριτηρίου κατανομής των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων, τα έσοδα από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους απέχουν πλέον κατά πολύ αυτού του κριτηρίου και απαιτείται όλο και υψηλότερη συμμετοχή των Ιδίων Εσόδων κάθε Δήμου…
– Η Συνταγματική επιταγή που επιβάλλει οι μεταφερόμενες αρμοδιότητες να συνοδεύονται από τους ανάλογους πόρους, δεν ικανοποιείται. Το άρθρο του νόμου του «Καλλικράτη», που αναφέρει πως σε περίπτωση που δεν καλύπτεται το κόστος θα πρέπει με Προεδρικό Διάταγμα να υπάρξει πρόσθετη χρηματοδότηση, δεν εφαρμόζεται για δεύτερη συνεχή χρονιά…
Οι νέες μειώσεις στην κρατική χρηματοδότηση απειλούν όλες τις υπηρεσίες της κοινωνικής πρόνοιας και αλληλεγγύης, (παιδικοί και βρεφονηπιακοί σταθμοί, δημοτικά ιατρεία, κοινωνικά παντοπωλεία, πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι», ΚΑΠΗ, κ.α.), τις υπηρεσίες προστασίας του περιβάλλοντος, τη συντήρηση των σχολείων, παιδικών χαρών, πλατειών, τις υποδομές και τις δράσεις πολιτισμού και αθλητισμού. Επιπλέον οδηγούν τους Δήμους σε αδυναμία πληρωμών και σε αναστολή λειτουργίας υπηρεσιών τους
Ήδη, σύμφωνα με τις διαπιστώσεις της ΚΕΔΕ και του Υπουργείου Εσωτερικών, πλέον των 100 έχουν κηρύξει παύση πληρωμών, 14 -από τους εν συνόλω 365- δεν κατέβαλαν καν μισθοδοσία ενώ πολλοί περισσότεροι ακολουθούν, δεδομένου ότι δεν έχουν στο ταμείο τους καν κρατημένες τις δύο μισθοδοσίες που επιτάσσει ο νόμος…
Είναι προφανές ότι, εάν δεν αλλάξουν τα σημερινά δεδομένα, οι Δήμοι θα οδηγηθούν σε κλείσιμο και η Τοπική Αυτοδιοίκηση σε κατάρρευση!
ΙΙ. ΚΑΙ ΟΙ ΑΡΙΘΜΟΙ ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΧΑΛΚΙΔΕΩΝ
Όσον αφορά και στο Δήμο Χαλκιδέων, τα αριθμητικά δεδομένα (σ.σ. οι συγκρίσεις γίνονται ως προς το α΄ 8μηνο του 2011 και το αντίστοιχο διάστημα του 2012) αποτυπώνουν εμφανώς την όλο και περαιτέρω μείωση της Κρατικής Επιχορήγησης:
– Η τακτική οικονομική ενίσχυση για τις λειτουργικές ανάγκες (ΚΑΠ):
Όταν το 2009 –για το σύνολο των 5 Δήμων που στη συνέχεια συνενώθηκαν- άγγιζε το 1,5 εκατ. ευρώ το μήνα, με τη σύσταση του ενιαίου Καλλικρατικού Δήμου πήγε στο 1,1 εκατ. ευρώ, τον Ιούλιο του 2011 έπεσε στα σχεδόν 800 χιλ. ευρώ και από τον Ιούλιο του 2012 έχει φθάσει στα 530 χιλ. ευρώ!!!…
– Η ΣΑΤΑ για επενδύσεις/έργα:
Σε σχέση με τα 682 χιλ. ευρώ του α΄ 8μήνου του 2011, το αντίστοιχο διάστημα του 2012 το ποσό είναι μηδενικό!…
Αυτά, παρά την από το 2011 συμπερίληψη του ΦΠΑ στο συνυπολογισμό των ΚΑΠ και όταν το 2009 ανερχόταν σε 4,641 εκατ. ευρώ !…
Χαρακτηριστικά των διαθέσεων και της στάσης της Εκτελεστικής Εξουσίας, είναι κάποια από τα πολλά τέτοια παραδείγματα:
Α. Από τα 212.000 ευρώ των χρηματοδοτούμενων μισθωμάτων σχολείων για το α΄ 8μηνο του 2012, το Υπουργείο Εσωτερικών δεν έχει καταβάλλει ούτε ευρώ
Β. Από τα 530.000 ευρώ των παρακρατηθέντων από φόρο ζύθου / 15% ΤΑΠ / τέλος διαφημίσεων κατηγορίας Δ΄ για τη χρήση του 2011, μέχρι σήμερα το Υπουργείο Εσωτερικών δεν έχει καταβάλλει ούτε ευρώ…
Γ. Από τα 173 φιλοξενούμενα παιδιά στους Παιδικούς Σταθμούς το 2011-12, μέσω του προγράμματος «Εναρμόνισης επαγγελματικής και Κοινωνικής ζωής», στη χρονιά 2012-13 που μόλις ξεκίνησε τα παιδιά είναι μόλις 9 και με μειωμένη την κατά κεφαλή επιδότηση, μιας και η Πολιτεία αδυνατεί να καταβάλλει την εθνική συμμετοχή στη συγχρηματοδότηση…
Δ. Την ίδια ώρα, οι αναπτυξιακές χρηματοδοτήσεις από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων έχουν στην ουσία παγώσει, από το Πρόγραμμα «Θησέας» έχουν βαλτώσει, από το Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα έχουν ισχνό ρυθμό.
Μπρος στο διαμορφούμενο σκηνικό, η Δημοτική Αρχή προέβλεψε και επέλεξε, για πρώτη φορά, να μην προχωρήσει μέσα στο 2012 ούτε σε μία 8μηνη σύμβαση (όταν το 2011, οι επαναλαμβανόμενες τέτοιες συμβάσεις ξεπερνούσαν τις 150). Και μπορεί αυτή η μείωση προσωπικού να είχε αντικειμενικά κάποιες παρενέργειες –που αντιμετωπίζονται στο πλαίσιο του δυνατού- σε ορισμένους τομείς, ωστόσο συνεισέφερε κατά πολύ στη δραστική μείωση του μισθοδοτικού κόστους του Δήμου και συγκεκριμένα, στο 1,094 εκατ. ευρώ το μήνα, από τα 1,580 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο πέρυσι.
Σε διαφορετική περίπτωση, ο Δήμος Χαλκιδέων θα αντιμετώπιζε ήδη μεγάλα προβλήματα… Σήμερα, είναι από τους πολύ λίγους της χώρας που το κονδύλι μισθοδοσίας αποτελούσε μόνον το 34,5% των τακτικών θεσμοθετημένων εσόδων ενώ δεν οφείλει ούτε ευρώ στα Ασφαλιστικά Ταμεία.
…Με αυτά τα μεγέθη και σ’ αυτό το γενικότερο κλίμα, ο Δήμος Χαλκιδέων, σε μηνιαία βάση, χρειάζεται σχεδόν 1,5 εκατ. ευρώ για ανελαστικές δαπάνες (1,1 εκατ. ευρώ για μισθοδοσία-ασφαλιστικά ταμεία, 220 χιλ. ευρώ για τα ΝΠΔΔ, 90 χιλ. ευρώ για καύσιμα, 45 χιλ. ευρώ για τα επιχορηγούμενα και μη μισθώματα κ.λ.π.) όταν τα διασφαλισμένα έσοδα είναι στην πράξη 530 χιλ. ευρώ από την όλο και μειούμενη τακτική επιχορήγηση …
Αυτό που κρατάει όρθιο το Δήμο και σήμερα, είναι η ισχυρή οικονομική θέση του προ Καλλικράτη Δήμου Χαλκιδέων. Με αποτέλεσμα, στην καταγραφή και αξιολόγηση των ΟΤΑ από το Υπουργείο Εσωτερικών το 2011, ο ενιαίος πλέον Δήμος -όχι μόνον δεν σχετιζόταν με «κόκκινες» και «πορτοκαλί» κατηγοριοποιήσεις χρεών- αλλά αντίθετα, είχε αναγνωριστεί ως από τους υγιέστερους της χώρας.
Η προσπάθεια για να διατηρηθεί υγιής ο Δήμος Χαλκιδέων, συνεχίζεται.
Και σ’ αυτήν την προσπάθεια, που εκφράζεται και με την πρόσφατη διήμερη κινητοποίηση, η Δημοτική Αρχή οφείλει ευχαριστίες τόσο στους εργαζόμενους, για τη συμμετοχή και συμπαράστασή τους όσο και στους ποιλίτες, για την κατανόηση που επέδειξαν.